Nadat mijn blog van vorige week een record aan kijkers heeft weten te behalen, de teller staat inmiddels op meer dan 7200, blijf ik nog even in de verbaasstand staan. Vorig jaar heb ik al een blog gewijd aan de zin en onzin van kerstinkopen en over het gebeuren van Sinterklaas wil ik eigenlijk niet eens beginnen dus dat doe ik ook niet. Nee, er is iets anders wat mijn aandacht en dus ook mijn verbazing heeft getrokken. Het fenomeen Black Friday. Dit feestje kende ik eigenlijk alleen maar uit de tijd dat ik in Amerika heb rondgereisd, maar net als Halloween is ook Black Friday tegenwoordig in Nederland te vinden. Waar het vandaan komt is duidelijk, maar wat houdt het nu exact in? En waarom praten reclamefolders van een hele week Black Friday terwijl het volgens mij toch maar om één dag gaat, namelijk vrijdag? Ik ben gaan grasduinen op het internet.
Wederom gaat mijn dank uit naar onze online encyclopedie en alleswetend orakel Wikipedia. Die zegt namelijk dat Black Friday de dag is na Thanksgiving (lees: een feestdag in Amerika en Canada waarbij dank wordt uitgesproken). Omdat Thanksgiving traditioneel altijd op een donderdag wordt gevierd en de dag erna nationaal een vrije dag is, hebben mensen alle tijd om te winkelen. Om de mensen naar de winkels te lokken hebben bedrijven bedacht dat het wel een goed idee zou zijn om fikse kortingen te geven, want mensen houden nu eenmaal van koopjes. Dit is dan ook gelijk de reden dat het Black Friday wordt genoemd. Aangezien er heel veel mensen zijn die van koopjes houden en dus op deze vrije dag naar de winkel gaan, ontstaan er chaotische taferelen, zowel op de weg als in de winkels. Vandaar de naam.
Een andere reden dat deze dag deze naam heeft gekregen schijnt te maken te hebben met dat het de eerste dag van het jaar is dat winkeliers zwarte cijfers zien. Dit vind ik dan persoonlijk wel gek want heb je dus de rest van het jaar verlies geleden opdat je alleen maar rode cijfers zag? Dan heb je volgens mij iets niet goed gedaan, als je eind november nog steeds rood staat. Ik zou dan toch iemand aannemen die naar je marketingstrategieën gaat kijken. Persoonlijk vind ik het verhaal van de chaos aannemelijker, en ook dat mensen vanaf dan gaan beginnen met hun kerstinkopen.
Enfin, in Nederland kennen we geen Thanksgiving en ook zijn we op aanstaande vrijdag niet standaard een dag vrij, tenminste, ik wel maar dat heeft er mee te maken dat ik altijd één dag in de week ‘vrij’ ben. Deze week koos ik voor aankomende vrijdag maar dat heeft een geheel andere reden waar ik verder niet meer op in zal gaan. Blijft het punt dat elke reclamefolder en elk reclamespotje op tv of radio blèrt over Black Friday. Is de Black Friday in Nederland hetzelfde principe als dat in Amerika en storten we ons massaal in de winkels omdat er daadwerkelijk zoveel korting wordt gegeven? Of worden we maximaal om de tuin geleid en worden we op slinkse wijze alsnog bedrogen met allerlei verkooptrucjes? Volgens het NOS-journaal blijkt uit vakkundig onderzoek dat het allemaal wel meevalt met de misleiding.[1] Uit onderzoek met een prijzenvergelijker is geen bewijs gevonden van stelselmatige prijsverhogingen. Uiteraard hou je zelf de regie over je portemonnee en is prijsvergelijken tijdens Black Friday nog altijd goed om te doen. Wel kan het zo zijn dat door prijsafspraken tussen fabrikanten en winkeliers er kortingen van veertig tot vijftig procent kunnen worden gegeven. Het levert voor de winkel dan niet zo veel op, maar het trekt wel klanten en het is handig om niet je klanten naar de concurrent te zien vertrekken.
Black Friday is overigens niets voor mij. Destijds in Amerika waren de shoppingmalls groot genoeg om al die mensen die op de overvolle parkeerplaatsen met hun auto aankwamen te ontvangen, maar in Nederland kennen we die malls niet. Waarschijnlijk wordt het in de winkels weer lekker ouderwets rukken en trekken aan spullen zoals ik de eerste keer vlak na de opening van de Primark heb gezien. Hebberig wordt er rondgegraaid door de bakken met aanbiedingen en mensen deinzen er niet voor terug om af en toe hun ellebogen te gebruiken om even voor te dringen bij de kassa. En dan blijft Mediamarkt maar roepen dat mensen niet gek zijn geworden. Ik bedenk me net, een middagje toezien op een stel koopgrage gekken in een winkel die al hun fatsoen aan de kant hebben gegooid en als ware apen in de jungle tekeer gaan, is vermakelijker dan een middagje Apenheul. Dit lijkt mij een gat in de markt! Een winkelcentrum waarbij de ene groep mensen koopjes gaat jagen en waarbij anderen kunnen toekijken hoe het er aan toegaat. Lijkt mij geweldig! Uiteraard vindt het toezien dan wel plaats achter glas en hoop ik dat de mensen op tijd worden gevoed, anders wordt het oorlog. Ik zeg, pak de popcorn en de cola er maar bij!
[1] Bericht van het NOS-journaal met het onderzoek of black Friday echt goede deals heeft of dat er sprake is van consumentenbedrog, te vinden via; https://nos.nl/artikel/2260384-black-friday-echt-goede-deals-of-consumentenbedrog.html