Morgen is het zover! Eindelijk krijgen we dan te horen van premier Rutte hoe we na 28 april 2020 verder moeten. Wel maf dat één man het voor elkaar krijgt dat heel Nederland luistert, maar goed. De grote vraag is; worden er maatregelen versoepeld? De horeca heeft het enorm zwaar en bij veel bedrijven staat het water tot aan de lippen. Ondanks de omzetting naar het afhalen en bezorgen van maaltijden hebben restaurants nog maar weinig reserves. Logisch, de hoogste omzet kwam eerder door de drankjes die mensen bestelden bij hun eten. En hoe zit het met de scholen? Krijgen we Noord-Europese taferelen waarbij er maximaal tien kinderen in een klas zitten? Ruimte-technisch gezien lijkt mij dit in de praktijk lastig uit te voeren. En uitvaarten? Blijft dit een koude bedoeling of mogen we straks wel weer normaal afscheid nemen zodat dit ons helpt met de verwerking van dit proces? Allemaal vragen waar onze premier hopelijk een antwoord op gaat geven. Dat is fijn, want mensen hebben nu eenmaal behoefte aan duidelijkheid en structuur. Wat mij vooral stoort is het melden van cijfers op het journaal en de conclusies die mensen daar zelf uit trekken. Minder IC-opnames? Oh, dan kunnen we wel weer met z’n allen maximaal de straat op scharrelen. Minder doden? Oh, valt het virus toch wel mee. Het lijkt wel of mensen allerlei informatie verzamelen en daaruit het meest gunstige voor zichzelf kiezen om vervolgens naar hun eigen conclusies te handelen. Maar zo werkt het niet.
Om te beginnen met het sterftecijfer. Op dit moment is deze meestal terug te zien in staafdiagrammen. Waarom geen vloeiende lijn? Dat is veel overzichtelijker en maakt duidelijk dat er nog geen logica in te ontdekken is. De lijn ziet er nog net niet uit als een monitor met hartritmebewaking. Op en neer, en dat een paar keer. De enige conclusie kan zijn dat het elke dag weer een verrassing is hoeveel mensen er dit keer zijn overleden. Daarnaast heb ik begrepen dat deze cijfers alleen gaan over de mensen die getest zijn op het virus. Het daadwerkelijke aantal kan dus nog veel hoger liggen. Is het überhaupt wel mogelijk om het sterftecijfer door Corona weer te geven? Zelf zou ik het liefst een vergelijking willen zien tussen het sterftecijfer van nu ten opzichte van het cijfer van afgelopen drie jaar rond dit tijdstip. De vergelijking is niet waterdicht maar ik vermoed wel een stuk nauwkeuriger dan waar we nu meer om de oren worden gesmeten.
Een ander schokkend gegeven waar ik over heb gelezen is de situaties in verpleegtehuizen en bij de thuiszorg. Zo bleek er de afgelopen weken in Nunspeet bij een verpleegtehuis 15 van de 39 bewoners te zijn overleden.[1] Nog los van de kwetsbaarheid van deze doelgroep en de mogelijkheid ook te kunnen sterven van eenzaamheid, weet ik uit eigen ervaring dat dit ook deels ligt aan de instructies die het personeel heeft gekregen. Zo werkt mijn buurvrouw in de thuiszorg en haar is gezegd dat, wanneer zij 24 uur klachtvrij is, zij gewoon weer aan het werk moet terwijl zij niet getest is en geen mondkapje moet dragen. Verliep dit virus niet net als het sterftecijfer in pieken en dalen? Hoe kun je weten dat wanneer iemand klachten heeft gehad, deze persoon daarna het virus niet meer kan overbrengen? Denkt de directie van dit soort instellingen het risico wel te kunnen managen of is het echt living on the edge? Mijn gedachten gaan uit naar de medewerkers die in dit soort situaties door moeten werken en steeds bij zichzelf af moeten vragen of de besmetting door hen komt of niet.
Elke dag krijgen we ook het opnamecijfer van de IC’s in Nederland te horen. Op dit moment lijkt er een daling te zijn. Waarom dit wordt gezien als positief nieuws begrijp ik niet. Wie zegt dat die afname is ontstaan doordat mensen herstellen? Kan het niet ook zo zijn dat het aantal afneemt omdat mensen op de IC komen te overlijden? En is er gedacht aan de mensen die in het ziekenhuis liggen en sneller komen te overlijden omdat ze te laat naar de IC gaan? Het enige wat we kunnen concluderen is dat het een cijfer is. We kunnen er geen hoopvolle betekenis aan geven. Het aantal bezette plekken op de IC’s in Nederland staat op dit moment volgens nu.nl op 1176 bezette bedden.[2] Normaal gesproken telt Nederland 1150 IC-bedden.[3] Die zijn dan niet eens allemaal bezet. Nederland zit dus nog steeds boven haar normale gemiddelde. Wel kunnen we aan de cijfers afleiden dat het opschalen naar 2400 bedden voorlopig niet nodig is.
Het aantal ziekenhuisopnames lijkt sinds kort ook te dalen. Dit betekent nog niet dat het aantal besmettingen afneemt, maar wel dat er minder mensen naar het ziekenhuis komen met klachten. Het kan zijn dat mensen alsnog besmet zijn geraakt, maar dat deze dan thuis uitzieken. Ook heb ik gehoord dat er een stuk strenger wordt toegezien op wie wel en niet wordt opgenomen in het ziekenhuis, maar daar heb ik geen hard bewijs van dus dat laat ik maar even voor wat het is.
Het sterftecijfer fluctueert dus en de waarde wordt tijdens het journaal al onderuitgehaald doordat steeds wordt aangegeven dat het hier enkel om geteste mensen gaat. Als Nederlander kun je daar niets mee, geen zekerheid en zo, dus ga je naar andere cijfers kijken. Nu het aantal bezette bedden op de IC’s afneemt en ook de ziekenhuisopnames afnemen, wordt al heel makkelijk geconcludeerd dat maatregelen kunnen worden versoepeld en mensen weer gewoon over straat kunnen zonder voorzorgsmaatregelen. Dat is niet het geval. Premier Rutte heeft ons niet voor niets al gewaarschuwd dat we morgenavond niet te veel moeten verwachten van het afbouwen van maatregelen. Afbouwen moet heel geleidelijk aan. Kijk maar naar andere landen die al eerder besmet raakten met het virus.
In Japan (Hokkaido) gingen half maart de scholen weer open omdat het de uitbraak met grondige contactonderzoeken en isolatie van besmette personen klein had weten te houden. Inmiddels zijn de scholen weer gesloten omdat er een nieuwe uitbraak is geweest. Ook wordt er veel getest in Japan. Dat dit ook geen waterdichte oplossing is, blijkt wel uit het aantal vastgestelde gevallen in de laatste weken. Dit is opgelopen tot boven de 10.000 waardoor sinds donderdag in heel Japan de noodtoestand geldt. In Zuid-Korea werd ook massaal getest maar tot op heden zijn er dagelijks nog nieuwe meldingen. Een ander zorgelijk gegeven is dat besmette Koreanen die tweemaal negatief zijn getest en genezen zijn verklaard, gemiddeld twee weken later toch weer last kregen van symptomen en daarna positief werden getest. Het virus zou dus reactiveren binnen de drager. Singapore wist door strenge maatregelen een tweede golf te bedwingen maar inmiddels is er een derde golf, die zo groot is dat het Singaporese contactonderzoek niet meer volstaat en waardoor het land alsnog in lockdown is gegaan. Overigens blijkt uit de gegevens van Singapore dat scholen een besmettingshaard kunnen zijn. Op een kinderdagverblijf zijn in korte tijd negentien besmettingen geconstateerd en op een internationale school elf. Het waren echter niet de kinderen die besmet raakten maar juist de ouders en de medewerkers van de scholen.
Een land waar het wel goed bij lijkt te gaan is Taiwan. Zij sloten al vroegtijdig de grenzen waardoor er nauwelijks nieuwe gevallen bij kwamen. Alleen zij die terugkwamen uit het buitenland leken het virus nog met zich mee te brengen. Nu zijn alleen nog mensen met een verblijfsvergunning, diplomaten en arbeidsmigranten welkom en zij moeten eerst in thuisquarantaine en gecontroleerd worden. Nu is Taiwan een eiland en relatief goed te overzien, dus dat kunnen we niet met Nederland vergelijken. Een complete lockdown lijkt ook niet te werken want dan gaat niet alleen de horeca failliet maar krijgen we straks een hele domme generatie omdat scholen dicht blijven en zijn ouders overspannen aangezien die er ook niet voor hebben getekend om 24/7 met hun kinderen gevangen in een huis te zitten. Waar we wel voor moeten waken is het gegeven dat we nog te weinig van het virus weten. Als het virus kan reactiveren in het lichaam zal er nooit meer een veilige situatie zijn. Is er dan iets te doen aan de ernst van het virus? En zou een vaccinatie echt gaan werken?
Tja, als ik de oplossing zou hebben, had ik waarschijnlijk geen tijd gehad om er een blog over te schrijven, dus ook ik wacht af wat er gaat gebeuren en wat er morgen wordt besloten. Ik hoop alleen één ding; mensen, ga niet denken dat nu het een fractie van een seconde beter gaat en je nu weer de volledige vrijheid hebt om te doen en laten wat je wilt. We leven in een democratie en hebben besloten dat we ons lot in de handen van één man (eigenlijk één kabinet) leggen, laten we daar dan ook op vertrouwen.
[1] Zie de website van Avro Tros, één vandaag. https://eenvandaag.avrotros.nl/item/stille-ramp-in-verpleeghuizen-met-honderden-doden-door-coronavirus-te-lang-niks-gedaan-met-waarsch/
[2] Nu.nl check https://www.nu.nl/uitleg-over-het-coronavirus/6045798/bekijk-de-coronacijfers-van-19-april-in-zes-grafieken.html
[3] Aantal IC-bedden in Nederland https://www.telegraaf.nl/nieuws/132414064/meer-dan-2400-ic-bedden-is-een-illusie