Als ik in de supermarkt bij de klantenservice sta te wachten, valt het me op dat er nog steeds tabakswaar wordt verkocht. Niet dat ik rook, het valt gewoon op. Pakjes sigaretten met ranzige foto’s van etterende ontstekingen, gaten in het gehemelte, misvormde kinderen en afgestorven tenen. Kennelijk bestaan er 1000 afbeeldingen aan variatie. Een gemiddeld Memory-spel heeft minder plaatjes, zeg maar. Dit alles is bedoeld om mensen af te schrikken om nog te gaan roken. Het idee komt van de Europese overheid, want de fabrikant zelf vreest voor een daling van zijn omzet. Sinds mei 2016 is het een verplichting aan fabrikanten om hun producten te voorzien van deze afbeeldingen. Of het helpt? Uit onderzoek van het zeer gerespecteerde Algemeen Dagblad blijkt dat mensen juist om deze afbeeldingen lachen of zelfs de afbeeldingen sparen in plaats van dat het afschrikwekkend werkt.[1] De plaatjes zijn dermate extreem dat ze het afschrikkende effect missen. Mensen denken vooral ‘dat overkomt mij toch nooit’, en steken vervolgens weer een nieuwe sigaret op. Het spreekt gewoon niet tot de verbeelding. Hoe kan het dan dat vanmorgen op de radio te horen was dat er dit jaar een record aan aanvragen bij de zorgverzekeraar zijn ingediend om hulp te krijgen bij het stoppen met roken?
We weten allemaal dat roken niet goed voor je is, daar heb je geen plaatjes op sigarettenpakjes voor nodig. Ik geef overigens de voorkeur aan de röntgenfoto van iemand die wel heeft gerookt en iemand die nooit heeft gerookt.[2] Lijkt mij voldoende bewijs. Daarnaast is het slecht voor je conditie, ga je er van stinken en kost het elk jaar steeds meer geld. Ik begrijp dan ook totaal niet waarom mensen van deze generatie zo ongelooflijk dom zijn om toch te beginnen, maar goed. Dat is een ander probleem. Op dit moment lijkt het besef dat roken slecht voor je is wat meer in te dalen en trekken we massaal aan de bel bij de zorgverzekeraar. Waarom nu pas bij de zorgverzekeraar? We blijven Nederlanders en eerder moest je gewoon op eigen houtje proberen te stoppen of lappen voor je eerste stoppoging met hulp. Iets met verantwoordelijkheid nemen enzovoorts. Op zich wel terecht want je begint zelf, dan zal je ook zelf moeten stoppen. Tegenwoordig wordt je eerste poging wel vergoed door je zorgverzekeraar, maar gaat dit nog wel van je eigen risico af. Vanaf 2020 is dat niet meer het geval. Een eerste stoppoging wordt volledig gefinancierd door de verzekeraar. Een verzekeraar doet nooit iets voor niets dus kennelijk kost een rokende cliënt meer dan de moeite die het kost om iemand te laten stoppen.
Er is een nieuwe reden bijgekomen om niet meer te beginnen met roken of juist te stoppen. Op steeds meer plekken is het niet meer toegestaan. Bij de ingang van het ziekenhuis waar ik vlakbij woon staat een bordje met ‘rookvrije zone’. Voor de duidelijkheid, dit is dus vanaf de inrit al zo. Inclusief parkeerplaats. Je zult dus in je auto moeten roken met de ramen dicht. Ik stel mijzelf gelijk een ‘back to the future-auto’ voor waarbij met het openen van de deur een enorme rookwolk tevoorschijn komt. Enfin, op zich ook wel terecht aangezien het doel van een ziekenhuis is om mensen in hun gezondheid te laten herstellen. Ook op het station wordt hard gewerkt aan een rookverbod. Erg fijn want sporadisch neem ik de trein en dan is niets irritanter dan in de rooklucht van iemand anders te zitten. Daarnaast neemt de kans dat zo’n nadampend persoon later naast jou neerploft in de trein hierdoor ook af.
Aan je rookwaar komen wordt ook steeds moeilijker. De verkoop van rookwaar wordt immers op steeds meer plekken niet meer gedaan. De Kruidvat bij mij om de hoek had al tijdig aangekondigd hiermee te stoppen en sinds vorige week bleek dit daadwerkelijk ook te zijn ingevoerd. De verkoopmachine bij het café waar ik dit weekend van een wijntje heb genoten is ook al een tijdje defect. Is hij wel echt stuk of willen ze ook hier niet meer dat er wordt gerookt? Zou het de overheid dan echt gaan lukken om Nederland rookvrij te krijgen?
De meest hardnekkige groep lijkt mij de verstokte rokers. Mensen die al hun hele leven met de vloei en de tabak in de achterzak rondlopen en de ene na de andere sigaret opsteken. Ik vraag me af of deze mensen ooit de intrinsieke motivatie gaan vinden om te stoppen. Aan de andere kant schijn je 13 jaar eerder dood te gaan als je een veelvuldig roker bent dus ook dit probleem gaat zich vanzelf oplossen. Het wordt een soort sterfhuisconstructie, letterlijk en figuurlijk.
Ook komen er veel protesten van mensen die aangeven dat ze moeite hebben met het stoppen met roken omdat ze dan meer eetlust krijgen en angst hebben om dik te worden. Ook hier is een oplossing voor, en wel de nicotinesticker. Nu zal je denken dat deze alleen bedoeld is om het verlangen naar nicotine te verminderen en dat dit niks met je eetlust te maken heeft, maar dat is niet zo. Als je dit sticker op je mond plakt is deze dubbel effectief. Geen zin meer in een sigaret en geen kans om een overdaad aan voedsel erin te douwen. De ideale oplossing lijkt mij.
Nee, het probleem zit hem vooral in de gedwongen settingen zoals een gevangenis of psychiatrische instelling waar mensen niet de mogelijkheid hebben om vrij te verblijven in de buitenlucht. Zij krijgen stress van het opgesloten zijn en wat helpt dan beter dan het opsteken van een sigaret om de stress te reduceren? Even naar de masseur voor ontspanning zit er namelijk niet bij. Sporten als uitlaatklep zou een optie zijn, maar doordat die mensen een programma volgen kan dit ook niet te allen tijde plaatsvinden. Kunnen we deze mensen dan niet ook voorzien van nicotinestickers? Dat zou kunnen, zij het niet dat met ongeveer 70 nicotinestickers het mogelijk is om zelfmoord te plegen, en als instelling zie je dat al helemaal niet zitten. Het enige wat deze mensen vermoedelijk helpt is coaching bij het stoppen, naast een algeheel verbod op roken door de overheid. Wil iemand dan toch nog met alle geweld roken, dan hebben we te maken met iemand uit de hardnekkige groep. Gevalletje sterfhuisconstructie dus na een kwestie van tijd elimineert deze groep vanzelf. Weer een probleem opgelost.
Nu ik er zo over nadenk bekruipt mij het
positieve gevoel dat het Nederland inderdaad gaat lukken om rookvrij te worden.
Ik hoop alleen niet dat ik nu iemand op het idee heb gebracht om massaal
nicotinestickers in te slaan en op zichzelf te plakken om mijn theorie te
bewijzen…
[1] Bonne Kerstens, Roker laat zich niet tegenhouden door weerzinwekkende plaatjes, 20 mei 2017, ad.nl
[2] Te vinden via; https://ikstopwel.nl/gestopt-met-roken-tijd-voor-ontgiften/